уҡымаған кеше

неучёный человек — уҡымаған кеше

серые глаза — һоро күҙҙәр

серый волк — һоро бүре

серые тучи — һоро болоттар

серый день — йонсоу көн

серый роман — уртаса роман

серая жизнь — күренекһеҙ тормош

серый человек — уҡымаған кеше

как поживаете? — нисек йәшәйһегеҙ?

как ваше здоровье? — һаулығығыҙ нисек?

как это случилось? — нисек булды һуң был?

как пройти к остановке? — туҡталышҡа нисек барырға?

я сделал, как вы сказали — һеҙ нисек әйттегеҙ, мин шулай эшләнем

не знаю, как это делается — мин бының ҡалай эшләнгәнен белмәйем

как хорошо! — ҡайһылай яҡшы!

как я рад тебя видеть! — һине күреүемә шул тиклем шатмын!

как! Ты опять здесь? — нисек! Һин тағы бындамы ни?

как! Ты уже пришёл? — бәй! Һин килдең дәме?

она как закричит ул — ҡысҡырып ебәрмәһенме

как польёт дождь — ямғыр яуып ебәрмәһенме

твёрдый, как камень — таш һымаҡ (таштай) ҡаты

белый, как снег — ҡар һымаҡ (ҡарҙай) ап-аҡ

советую это вам как друг — мин һеҙгә дуҫ итеп кәңәш бирәм

как вспомнишь, приятно становится — иҫкә төшөргәндә рәхәт булып китә

как доедешь, вышли телеграмму — барып етеү менән телеграмма һуҡ

как стемнеет, он вернётся — ҡараңғы төшөү менән ул ҡайтасаҡ

как бы не — булып ҡуймаһа ғына ярар ине, булып ҡуймаһын

как бы не так — шулай булмай ҙа ни

как бы то ни было — нисек кенә булмаһын, һәр хәлдә

как же — эйе шул, әлбиттә

как когда; когда как — ҡасан нисек, төрлө ваҡытта төрлөсә

как кому; кому как — кемгә нисек, кешеһенә ҡарап

как можно — мөмкин тиклем

как нельзя лучше — үтә һәйбәт, шунан да яҡшыһы юҡ

как ни в чём не бывало — бер ни ҙә булмағандай

как пить дать — һис шикһеҙ

как попало — теләһә нисек, теләһә ҡалай

как раз: — 1) нәҡ, тап

он свидетель как раз этого явления — ул нәҡ шул күренештең шаһиты

как сказать — уныһы икеле әле

как только — -ғас та/-гәс тә, уҡ/үк

как только он придёт, я вам сообщу — ул килгәс тә, мин һеҙгә хәбәр итермен

смотреть бирюком — сырайын һытыу, ҡараңғы сырай күрһәтеү, бүре һымаҡ (төйтәйеп, ҡаш аҫтынан) ҡарау

мелкотравчатый человек — бәләкәй вазифалы кеше

мужеподобная женщина — ирҙәүкә ҡатын

мужеподобное лицо — ирҙәргә оҡшаған йөҙ

наставить в тексте запятых — текста өтөрҙәр ҡуйып сығыу

наставить платье — күлдәкте ялғап оҙонайтыу

наставить кусок ткани к рукаву — туҡыма киҫәген еңгә ялғау

наставить ружьё — мылтыҡ төҙәү

наставить нос — алдау, көлкөгә ҡалдырыу, төп башына ултыртыу

наставить рога — мөгөҙ ҡуйыу (иргә хыянат итеү)

(берәй кеше бисәһенең һөйәре булыу); наставить ухо (уши) — ҡолаҡ һалыу, иғтибар итеү

наставить на ум — аҡыл өйрәтеү, яҡшылыҡҡа өйрәтеү

нетвёрдая почва — йомшаҡ тупраҡ

у него нетвёрдый характер — ул йомшаҡ тәбиғәтле кеше

нетвёрдые шаги ребёнка — баланың ҡыйыуһыҙ аҙымдары

нетвёрдые знания — төплө булмаған белем

человекообразная обезьяна — кеше һымаҡ маймыл

подобие двух треугольников — ике өсмөйөштөң оҡшашлығы

подобие улыбки — йылмайыу ишараты

подобие человеческой фигуры — кеше кәүҙәһе ишараты

ни стать, ни сесть — баҫып та, ултырып та булмай

стать на цыпочки — аяҡ осона баҫыу

стать у стены — стена эргәһенә баҫыу

стать в очередь — сиратҡа тороу

стать на вахту — вахтаға тороу

стать на замену — алмашҡа баҫыу

лошадь стала — ат туҡтаны

часы стали — сәғәт туҡтаған

отряд стал в школе — отряд мәктәптә урынлашты

стать на ночёвку — ҡунырға туҡталыу

стать на защиту истины — хаҡлыҡты яҡлар өсөн күтәрелеү

стать в копеечку — бик арзанға төшөү

стал вопрос — мәсьәлә килеп сыҡты

во что бы то ни стало — ни генә булмаһын, нисек кенә булмаһын

стать в тупик — ауыр хәлдә ҡалыу

стать между кем — кемдеңдер араларына инеү, араларын боҙоу

стать на колени — теҙ сүгеү, буйһоноу

река стала — йылға туңды

стать на ноги: — 1) һауығыу, аяҡҡа баҫыу

2) үҙаллылыҡ алыу, аяҡҡа баҫыу; стать у власти — хакимлыҡты алыу

он стал учиться — ул уҡый башланы

стало светать — яҡтыра башланы

не стану спать — йоҡламаясаҡмын

он этого не станет делать — ул быны эшләмәйәсәк

стать взрослым — өлкән кеше булыу

стать агрономом — агроном булып китеү

стать постарше — олоғая төшөү

стало светло — яҡтырып китте

мне стало не по себе — уңайһыҙланып киттем

у меня что-то стало с сердцем — йөрәгемә әллә ни булды

не стало сил — көс бөттө

его не стало — ул үлде

стало быть — тимәк, шулай булғас

станет с кого — -нан/-нән булыр (көт тә тор)

красивая стать — матур һын

под стать: — 1) чему (подобен) оҡшаш булыу, һымаҡ (кеүек) булыу

2) кому-чему (в соответствии с кем-чем) -ға/-гә тура килеү (килеп тороу); с какой стати? — ни өсөн әле?, нишләп әле?, нилектән әле?

суровый человек — ҡырыҫ кеше

суровая зима — һалҡын ҡыш

суровая критика — ҡаты тәнҡит

суровая доля — әсе яҙмыш

суровое полотно — сей киндер туҡыма

человекообразные обезьяны — маймылдарҙың кешегә оҡшаш төрө (шимпанзе һ.б.)

человекоподобное существо — кешегә оҡшаған зат